Referentieziekenhuizen
In elk partnerziekenhuis werkt Artsen Zonder Vakantie samen op verschillende medische disciplines, afhankelijk van de behoeften van de bevolking en de lokale context.
- Hôpital Saint Joseph: pediatrische intensieve zorgen, pediatrische spoedgevallen/urgenties en hals chirurgie goiter
- Hôpital Pédiatrique Kalembe Lembe: pediatrische chirurgie, Pediatrische intensieve zorgen en labo
- IME Kimpese: orthopedische en Algemene chirurgie, verloskundige en neonatale urgenties en ziekenhuismanagement
- Hôpital Général de Référence de Djuma: verloskundige urgenties, chirurgie en didactisch materiaal
- Hôpital Général de Référence de Katako Kombe: spoedgevallen /urgenties en pediatrie
- Hôpital Général de Référence de Popokabaka: algemene chirurgie, verloskundige urgenties en ziekenhuishygiëne
- Hôpital Général de Référence de Gombe Matadi: algemene chirurgie, verloskundige urgenties en ziekenhuishygiëne
- Hôpital Général de Référence de Kasongo Lunda: intensieve zorgen, verloskundige urgenties en ziekenhuishygiëne
- Hôpital Général de Référence de Mosango: traumatologie-Orthopedie, pediatrische Intensieve zorgen en ziekenhuis hygiëne
- Hôpital Général de Référence de Gungu: techniek en ziekenhuis hygiëne
Door de COVID-pandemie en de afwezigheid van lokale experten heeft de opstart van het tweede traject met het St Joseph ziekenhuis vertraging opgelopen in het domein van pediatrische urgenties en pediatrische intensieve zorgen. De missies in de goiter chirurgie konden wel gewaarborgd blijven dankzij de interventie van een team lokale experten uit de regio Oost-Congo. Een missie vond plaats in november 2020 en de volgende missie is gepland in de loop van de maand juni 2021. Tussen de zendingen door blijven de lokale artsen systematisch interventies uitvoeren om hun aangeleerde vaardigheden te onderhouden.
In het HGR Kalembe Lembe startten we een pilootproject op in samenwerking met IYAD (International Youth Association for development, Belgische organisatie Congolese diaspora) en PalliaFamilli (lokaal NGO in Kinshasa) rond de integratie van palliatieve zorgen voor kindjes die niet meer genezen kunnen worden. We sensibiliseerden het personeel en financierden een vorming om hun capaciteit met betrekking tot verschillende thema’s op het gebied van palliatieve zorg te versterken. Gedurende de volgende twee jaar zal het personeel hierin verder begeleid worden. Een evaluatie van het lopende capaciteitsversterkend traject is gepland in de loop van 2021 die bepalend zal zijn om de verdere samenwerking met het ziekenhuis te definiëren.
Het IME Kimpese werd begeleid in het opstellen van een strategisch plan (projet d ’établissement hospitalier) om hun institutionele draagkracht te versterken. Een actieplan werd opgesteld gebaseerd op een SWOT-analyse van de huidige situatie dat ook gebruikt zal worden om fondsen te werven voor de duurzaamheid en verdere ontplooiing van het ziekenhuis.
De samenwerking met het HGR Gungu wordt stopgezet. Een laatste technische missie gecombineerd met een zending ziekenhuishygiëne wordt gepland wanneer de missies met Belgische vrijwilligers hervat worden.
Samenwerking met Memisa
In West-Congo werken we samen met Memisa in zes partnerziekenhuizen. Die gezamenlijke partnerschappen maken deel uit van het vijfjarenprogramma dat we met Memisa opstelden en uitvoeren voor de periode 2017-2021. Deze Afrikaanse ziekenhuizen hebben ook een partnerschap met Belgische ziekenhuizen in het kader van het project Ziekenhuis voor Ziekenhuis.
Enkele highlights binnen deze samenwerking
Tijdens de zending obstetrische urgenties met lokale experten (februari 2021) in het ziekenhuis van Gombe Matadi en het ziekenhuis van Popokabaka (maart 2021) werd ook het personeel van de lokale gezondheidscentra betrokken bij de vorming. Op deze manier proberen we het referentie/contra-referentiesysteem te versterken. Eveneens werd er een vorming gegeven over de preventie van obstetrische fistels en conservatieve behandeling van nieuwe fistels door de gynaecologe van het team Dr Nembunzu (projectmanager van Fistula care plus in Kinshasa). Deze beide missies werden gecombineerd met een technische missie om de lokale technieker te begeleiden in het onderhoud en beheer van het biomedische materiaal. Een zending chirurgie is voorzien in het najaar.
Een anesthesist,een vroedvrouw en de hoofdverpleegkundige van de heelkundige afdeling van het ziekenhuis van Popokabaka liepen stage in de ziekenhuizen van Kisantu en Ngaliema om hun capaciteiten te versterken. Van het ziekenhuis van Gombe Matadi volgde een dokter een vorming in obstetrische en verloskundige echografie, een dokter en verpleegkundige een stage in familieplanning en de vice- president van het ziekenhuis hygiëne comité een opleiding in de organisatie van hygiëne.
In HGR Mosango blijven we samenwerken omtrent orthopedische chirurgie en pediatrische intensieve zorgen. De nieuwe verantwoordelijke voor kinesitherapie heeft een stage van 3 maanden beëindigt alsook de hoofdverpleegkundige van de pediatrische intensieve zorgen en de anesthesiste (stage 1 maand). Een evaluatie van het lopende capaciteitsversterkend traject is gepland in het najaar van 2021 nadat een missie met lokale experten in orthopedische chirurgie (juni 2021) en pediatrische intensieve zorgen plaatsgevonden zal hebben.
Aangezien de gewenste resultaten na het verlengen van het lopend capaciteitsversterkend traject met een jaar niet bereikt waren in Djuma, werd in samenspraak met het ziekenhuis een exit strategie bepaald. Materiaal werd aangekocht om de activiteiten te waarborgen op het gebied van chirurgie en verloskundige spoedgevallen en de deelname van de biomedische onderhoudstechnicus aan door MSV georganiseerde trainingsworkshops wordt voorzien tot het einde van het programma (2022).
In Kasongo Lunda heeft een lokale managementexpert een evaluatie gemaakt over de uitrol van het strategische plan opgemaakt in 2019. De verantwoordelijke arts en hoofdverpleegkundige van de dienst intensieve zorgen hebben een stage gevolgd in de kliniek Ngaliema om hun kennis te vergroten in de organisatie en patiëntenzorg van de afdeling intensieve zorgen. Een gecombineerde missie (intensieve zorgen/ziekenhuis hygiëne) zal gepland worden in de loop van het jaar om na te gaan of de vergaarde kennis ook in praktijk gebracht werd, in hoeverre mate de afdeling intensieve zorgen operationeel is en om het personeel verder te begeleiden in hun capaciteitsversterkend traject ook op het vlak van ziekenhuishygiëne. Tevens wordt er een stage in ziekenhuismanagement voorzien voor een van de directieleden van het ziekenhuis alsook een technische opvolgingsmissie voor het onderhoud van het biomedische materiaal op de missies die plaatsvonden in november 2020 en maart 2021.
Ook in Katako Kombe heeft de opstart van het tweede traject in de prioritaire domeinen pediatrie en urgenties vertraging opgelopen. Nadat de hoofdverpleegkundige urgenties een stage gevolgd heeft in de organisatie en patiëntenzorg van zijn afdeling, zal eerdaags ook de eerste missie pediatrie plaatsvinden waardoor het traject echt van start gaat.
Lokale coördinatie
Sinds begin 2021 werd het lokale team van Guylaine, verantwoordelijke administratie, financiën en logistiek en chauffeur José versterkt met de komst van Dr Bob Kitu , de nieuwe médecin conseiller en regionale vertegenwoordiger voor Artsen zonder Vakantie in de regio West en Centraal Congo. Na de afwezigheid van bijna een jaar van een médecin conseiller kunnen de coördinatie van de activiteiten en netwerking met de lokale partners en autoriteiten weer volledig opgenomen worden.
Andere activiteiten
De geplande jaarlijkse bijeenkomst met de médecins directeurs van de ziekenhuizen begin 2021 werd geannuleerd omwille van de heersende COVID- maatregelen in Kinshasa. Als alternatief organiseerde de médecin conseiller afzonderlijke meetings per telefoon of ter plaatse in het ziekenhuis (Kinshasa) gefocust op een brainstorming rond de interventiestrategie voor het nieuwe programma.
De pool van lokale experten is verder uitgebreid door lokale netwerking met andere ziekenhuizen en universiteiten. Recent zijn nieuwe experten geïdentificeerd gespecialiseerd in pediatrie, spoedgevallen, intensieve zorgen en kinesitherapie waardoor ook in deze domeinen missies lokaal georganiseerd kunnen worden.
De toekomst
In het kader van de opmaak van het nieuwe gezamenlijke vijfjaren plan met Memisa en Chaîne d’Espoir zijn we volop bezig met het uitwerken van een activiteitenplan in overeenstemming met de nieuwe interventiestrategie. Een update hieromtrent zal gegeven worden eens het definitieve programma en de (nieuwe)samenwerkingsakkoorden gefinaliseerd zijn.
