Een Japanse aanpak voor opleidingen kwaliteit in de gezondheidszorg in Burkina Faso en Benin

Infecties opgelopen tijdens een ziekenhuisverblijf zijn een probleem voor de volksgezondheid. Eén van de beste, goedkoopste en meest effectieve oplossingen is de regels voor ziekenhuishygiëne strikt toepassen. Daarom heeft Artsen Zonder Vakantie hiervoor een trainingsmissie georganiseerd in Burkina Faso en Benin. De Japanse 5S-KAIZEN-TQM-aanpak werd gebruikt om 101 gezondheidswerkers te leren hoe ze een team en een gestandaardiseerde werkomgeving kunnen opbouwen.

Wat is 5S-KAIZEN-TQM?

De 5S-benadering (Scheiden, Systematiseren, Saneren, Standaardiseren, Disciplineren) is een Japanse benadering voor een optimaal beheer van gezondheidsinstellingen. Deze kwaliteitsbenadering, die enkele jaren geleden in West-Afrika werd geïntroduceerd, heeft een positieve invloed op de verbetering van de kwaliteit van de diensten in gezondheidsinstellingen. Het garandeert een veiligere omgeving die voldoet aan de internationale gezondheidsnormen, zowel voor het zorgpersoneel als voor de patiënten en hun verzorgers.
Aangezien alle teams bij de aanpak betrokken zijn, helpt het om de teamgeest en -cohesie te versterken en tegelijkertijd het werk en de kwaliteit van de zorg te vergemakkelijken. Het kan worden toegepast op dagelijkse basis, maar ook in de zorgplanning.
De combinatie van 5S met de Kaizen-methode, een kwaliteitsproces dat tot doel heeft geleidelijk positieve veranderingen teweeg te brengen door evaluatie binnen een structuur, geeft een zeer effectief resultaat op het gebied van milieubeheer in de context van hygiënetoepassingen.

Standaardiseren voor meer impact

De toepassing van deze aanpak verschilt van ziekenhuis tot ziekenhuis en zelfs van land tot land. De gezondheidsautoriteiten in zowel Benin als Burkina Faso werken samen met gezondheidsinstellingen om de aanpak te standaardiseren. Daarom heeft Artsen Zonder Vakantie het CMA (medisch centrum met chirurgische eenheid) in Houndé in Burkina Faso en het streekziekenhuis van Bassila in Benin ondersteund door trainingen te organiseren over de methode, die wordt toegepast als onderdeel van de preventie en bestrijding van zorginfecties.

In het Chirurgisch Medisch Centrum van Houndé in Burkina Faso …

De afdelingen chirurgie en kraamzorg hebben al geprofiteerd van de ervaring. Dankzij de methode is de ziekenhuisomgeving verbeterd net als de geboden kwalitatieve zorg. In deze training maakten we de balans op van de noden en leidden we 41 medewerkers (23 mannen en 18 vrouwen) op.

Het programma omvatte:
• Organisatie van de werkomgeving
• Personeel opleiden om hun rol in de 5S-KAIZEN aanpak binnen hun eenheid uit te voeren
• Strategieën aannemen om ervoor te zorgen dat 5S-KAIZEN goed wordt toegepast binnen het ziekenhuis en door al het personeel wordt gepromoot
• Instrumenten implementeren voor het bewaken en evalueren van 5S-KAIZEN-activiteiten op de verschillende afdelingen
• Organiseren van een schoonmaak- en opruimdag met de naam 5S-dag voor de chirurgische afdeling en de kraamafdeling

Dankzij deze training heeft het CMA in Houndé haar aanpak al veranderd. Ik ben net terug op het CMA, waar alles netjes en schoon is. Het verplegend personeel werkt in een sfeer van welzijn en dat kun je zien en voelen. Ze zijn gemotiveerd omdat ze de resultaten zien. Patiënten profiteren ook van een betere omgeving, waardoor ze vertrouwen krijgen en vooral betere zorg.

Dr. Patrice Nana, medisch coördinator in Burkina Faso voor Artsen Zonder Vakantie.

In het Bassila ziekenhuis in Benin …

In oktober 2022 begon het ziekenhuis met dit proces door 20 medewerkers te trainen in 5S-KAIZEN-TQM. Na deze eerste training werden Werk Verbeter Teams (EAT) en Kwaliteit Verbeter Teams (EAQ) opgezet. Tijdens deze nieuwe training werden 40 medewerkers opgeleid en kregen de EAT- en EAQ-teams die een paar maanden geleden waren opgezet, coaching over:

  • Rollen en verantwoordelijkheden van werkverbeteringsteams en kwaliteitsverbeteringsteams
  • Actieplannen voor kwaliteitsverbeteringsteams
  • Monitoring en evaluatie van werkverbeteringsteams door kwaliteitsverbeteringsteams
  • Het opstellen van actieplannen en opvolgingsplannen.

Alle deelnemers ontvingen twee documenten met details over de belangrijkste punten die tijdens de training aan bod kwamen samen met de 5S-KAIZEN-TQM-acties voor het verbeteren van: de werkomgeving, de productiviteit, de veiligheid, de prestaties en de duurzaamheid van ‘best practices’. Deze documenten zijn het resultaat van de samenwerking met JICA (Japan International Cooperation) dankzij een contact van Eve Houenanssi, een expert-vrijwilliger van Artsen Zonder Vakantie Benin, die ook de opleiding gaf.

De deelnemers konden zelf de contextuele kenmerken zien die de verwachte veranderingen bevorderen of tegenhouden, en ze konden zich de 5S-KAIZEN-TQM-aanpak eigen maken. Ze brachten de verschillende fasen van de kwaliteitsaanpak in de praktijk op de afdelingen kraamzorg en chirurgie.

Aan het einde van deze training hebben deze afdelingen een nieuw uiterlijk gekregen, wat een gezondere werkomgeving bevordert, een veiligere gezondheidszorg garandeert en bijdraagt aan een verbetering van de zorgverlening.

 

Het integreren van de 5S-KAIZEN-TQM-aanpak en het ondersteunen van de toepassing ervan in de ziekenhuizen van Benin houdt rekening met de richtlijnen van het Ministerie van Volksgezondheid. Het draagt bij aan het verbeteren van de werkomgeving, het waarborgen van totaal kwaliteitsmanagement en het versterken van de teamdynamiek.

Dr. Mathieu Dossou, manager van de regio West-Afrika voor Artsen Zonder Vakantie,

Als je onze activiteiten op het gebied van ziekenhuishygiëne wilt steunen, aarzel dan niet om een donatie te doen door hier te klikken.

Help onze Afrikaanse collega’s om noodzakelijke medische zorg toegankelijk te maken.