Beter begrijpen
De eerste jaren van zijn studies volbracht Dr Serge Munane in Rwanda en kwam daar als pas afgestudeerde dokter in contact met een groot aantal psychisch kwetsbare jongeren, als gevolg van het grote geweld dat het land kende tijdens de genocide. “Ik wilde hen helpen door hen beter te begrijpen maar ik had onvoldoende bagage op dat ogenblik. Zo ben ik me gaan verdiepen in het domein van de psychiatrie, een onderdeel van de gezondheidszorg dat nog steeds te weinig aandacht krijgt in landen als DR Congo en Burundi. Er is weinig overheidssteun en geestelijke gezondheidsproblemen worden onvoldoende erkend, ondanks tussenkomst van enkele internationale organisaties.
Zelfs de meeste gezondheidswerkers hebben te weinig kennis over mentale gezondheid. Waardoor er te weinig rekening mee wordt gehouden bij doorverwijzingen naar specialisten.”
Nabije gids
Dr Serge Munane kwam voor het eerst in contact met Artsen Zonder Vakantie tijdens zijn Belgische stage in het Sint-Elisabeth ziekenhuis in Ukkel toen zijn mentor, Dr De Hertogh hem introduceerde. Hij noemt zichzelf liever een ‘accompagnant de proximité’, een nabije gids zou je kunnen zeggen, in zijn taak de neuro-psychiatrische centra te ondersteunen. “De eerste drie jaren werkten we vooral aan de verbetering van de patiëntenzorg, door het versterken van de geïndividualiseerde zorg voor patiënten die langere tijd gehospitaliseerd zijn. We voorzien per patiënt één verpleegkundige of dokter, ondanks het personeelstekort, die hen individueel opvolgt en een uniek dossier opmaakt. We bepalen een circuit, een volgorde van onderzoeken en zorgen die een patiënt moet doorlopen. Zo structureerden we de zorgverlening waardoor de kwaliteit verhoogt.”
“De eerste drie jaar werkten we vooral aan het verbeteren van de kennis en kwaliteit van de patiëntenzorg, door het versterken van de geïndividualiseerde zorg voor patiënten die meer tijd nodig hebben tijdens hun ziekenhuisopname. We voorzien, ondanks het gebrek aan gekwalificeerd personeel, één verpleegkundige of één arts per patiënt, die hem individueel volgt en één dossier bijhoudt.
Holistisch
“Vanaf 2019 legden we samen met Artsen Zonder Vakantie meer de focus op crisissituaties binnen de psychiatrie, wat een groeiende nood is in Burundi. We ontvangen de patiënten met een multidisciplinair team op de spoed. Dat team bestaat uit een psychiater of een dokter met psychiatrische kennis, psychologen, verpleegkundigen maar ook iemand van de sociale dienst. We gaan holistisch te werk zodat we beter kunnen evalueren waar de patiënten nood aan hebben en op welke afdeling ze best worden opgenomen. We willen deze methodologie graag in andere landen implementeren om een holistisch antwoord te bieden op de behoeften van patiënten met mentale uitdagingen.”
Samenwerking is de essentie
Dokter Munane voelt een enorme honger naar kennis bij het personeel van beide centra. “Het is mijn drijfveer om dit te doen. Mensen willen zich verbeteren, groeien, ervaringen delen, bijleren zodat iedereen geniet van de vooruitgang die we samen boeken. Dat vind ik trouwens zo krachtig aan de manier van werken van Artsen Zonder Vakantie. De teams tijdens de zendingen worden multidisciplinair samengesteld om zo een mooie synergie te bereiken. Dat komt voor mij overeen met de essentie van psychiatrie. Je kan een patiënt niet begrijpen vanuit je gesloten kabinet. Daarvoor is de problematiek bij de mensen vaak te complex. Je moet daar samen aan werken. En dat is waar Artsen Zonder Vakantie voor staat: samenwerking en kennis delen.”
Tekst: Ann Palmers