Expertise uit verschillende landen samenbrengen: de waarde van internationale samenwerking

In november ging een groep van 3 Belgische en 2 Afrikaanse expert-vrijwilligers op zending naar het Mibilizi-ziekenhuis in Rwanda. Ze versterkten daar de capaciteiten van de chirurgische afdeling en werkten voornamelijk rond traumatologie en orthopedie.

Dit team van internationale expert-vrijwilligers kende elkaar al langer, in december 2019 waren ze al eens op zending geweest naar datzelfde referentieziekenhuis. Voor heel wat Rwandese patiënten betekenden deze 5 zorgprofessionals het verschil. Belgisch fysiotherapeut Noël Vanhulle vertelt ons meer over de verwezenlijkingen van het team en de synergie die ontstond dankzij hun nauwe samenwerking.

Het expertenteam

Onderaan op de trap: Dr. Cuma Moise: orthopedisch chirurg uit Burundi

Achteraan op de trap (van links naar rechts):

  • Dr. Roger Cishugi: anesthesist uit DR Congo
  • Jozef De Clercq: operatiekamerverpleegkundige uit Hamme
  • Annie Vermeulen: verpleegkundige postoperatieve zorg uit Kortrijk
  • Noël Vanhulle: kinesist uit Oudenaarde

Wat deze zorgprofessionals met elkaar gemeen hebben, is dat ze meerdere zendingen op hun naam hebben staan en reeds aangetoond hebben zich gemakkelijk aan te passen aan verschillende veranderingen en evoluties. Zij dragen Strategie 2030 van Artsen Zonder Vakantie hoog in het vaandel en weten wat het betekent een netwerkorganisatie zijn.

Gemengde zendingen zijn de toekomst. We moeten evolueren van éénrichtingsverkeer, naar tweerichtingsverkeer (fase tijdens deze zending) en in een verdere toekomst naar een omgekeerd richtingsverkeer. De ziekenhuizen zelf dienen aan te geven waar ze nood aan hebben en waar de prioriteiten liggen.

De kracht van dit ganse team lag in hun competentie, gedrevenheid en in het feit dat ze de patiënt van A tot Z konden opvolgen; van operatietafel (Dr. Cuma Moise & Dr. Roger Cishugi), naar recovery (Jozef De Clercq) tot op de kamer (Annie Vermeulen en Noël Vanhulle).

Communicatie is de sleutel tot succes

’s Avonds praatte het hele team voortdurend met elkaar over de gang van zaken in het ziekenhuis en over de meest geschikte behandelingen voor patiënten. Onze onderlinge communicatie en het feit dat alles in samenspraak gebeurde,waren de ingrediënten die van deze zending een waar succes maakten.

Noël: “Dr. Cuma Moise is van Congolese afkomst en is verbonden aan de universiteit van Bujumbura – waar hij ook les geeft – en een prive-ziekenhuis. Omdat hij van de regio is en ook Kinyarwanda spreekt, kan hij makkelijker met de lokale medewerkers en de patiënten communiceren. Annie, Jozef en ik hebben meermaals gemerkt dat medewerkers sneller goede raad aannemen van hem dan van ons, en ongelofelijk gestimuleerd werden door hem. Verder heeft hij heeft een Westerse vorming achter de rug – hij heeft gestudeerd in België – waardoor hij kon fungeren als ideale brugfiguur.”

Meer aandacht voor de gehospitaliseerden

Noël: “Na deze zending, durf ik te stellen dat de helft van de tijd van de twee kinesisten die werken in het Mibilizi-ziekenhuis zal gespendeerd worden aan het behandelen van bedlegerige patiënten.
Voordat deze zending plaatsvond, werd pas gestart met kine vanaf het moment dat patiënten terug op de been waren. Dit wil zeggen dat sommige patiënten – vooral die met paraplegie (beschadiging van het ruggenmerg onder de halswervels) – maanden in bed lagen zonder fysiotherapie te krijgen. Een gemiste kans.

Die twee kinesisten spendeerden het merendeel van hun tijd aan ambulante patiënten, wat financieel voordeliger uitkomt. Daarenboven is één van de twee kinesisten zeer bedreven in het plaasteren, dé ideale man om bijvoorbeeld klompvoetjes in te gipsen. Tijdens de zending is hij en zijn collega, een kinesiste én kloosterzuster, overtuigd geraakt van de noodzaak en het nut van het behandelen van gehospitaliseerde patiënten. Ook timemanagementtips werden meegegeven; niemand kan immers op twee diensten/plaatsen tegelijk aanwezig zijn.”

Zowel voorkomen als genezen

Noël: “Eén van de redenen waarom het zo belangrijk is om bedlegerige patiënten in beweging te houden, is het voorkomen van de ontwikkeling van doorligwonden. Op voorwaarde dat het bed waarin de patiënt ligt hygiënisch is, kan het in een andere positie zetten, keren of draaien van de patiënt, al veel verhelpen. Ik maakte er zaak van dit, samen met de lokale kinesiste, te doen. Voor sommige patiënten was het echter reeds te laat. Alle expert-vrijwilligers droegen hun steentje bij om patiënten met doorligwonden te genezen. Chirurg Cuma maakte doorligwonden operationeel terug dicht met de assistentie van anesthesist Roger. Verpleegkundige Jozef zorgde dat de patiënten met doorligwonden voorbereid waren op de operatie en bracht hen naar recovery. Annie nam de verzorging van de wonden (afzuigen van het besmette weefsel en vocht) op zich.

De dokters en verpleegkundigen van het Mibilizi-ziekenhuis leerden veel bij over het voorkomen en genezen van deze wonden, wat bedlegerige patiënten veel leed zal besparen in de toekomst.

Het verschil tussen leven en dood

Noël: “De oplettend- en kundigheid van anesthesist Roger Cishugi heeft gemaakt dat een patiënt die binnenkwam met een breuk aan de pols, op het nippertje kon ontsnappen aan de dood. Toen orthopedisch chirurg Cuma Moise deze patiënt wou opereren om de breuk te herstellen, merkte Roger op dat deze patiënt er slecht aan toe was. Hij had een darmperforatie met buikvliesontsteking. Hieraan diende hij eerst geopereerd te worden, alvorens de orthopedische ingreep kon plaatsvinden. Na een aantal dagen in recovery te verblijven, waar Jozef samen met Annie en de lokale collega’s zijn zuurstofniveau nauwgezet monitorde, kon deze patiënt naar zijn kamer. Annie verzorgde zijn wonden aan de buik en arm en ik voorzag korte kinesessies. Tegen het eind van onze zending konden we deze patiënt ontslagen uit het ziekenhuis. Een prachtige afsluiter.”

Wij hadden nooit verwacht zo’n verschil te kunnen maken. Ik ben er 100% zeker van dat een lokaal team dit intestinaal probleem niet had opgemerkt.

#TogetherWeCare4HealthCare

Help onze Afrikaanse collega’s om noodzakelijke medische zorg toegankelijk te maken.