Essentiële schakel in de gezondheidsketen
Sinds 2016 is ingenieur Arnaud Mwamba nauw betrokken bij de activiteiten van Artsen Zonder Vakantie. Enerzijds als trainer van ziekenhuistechnici (JENGA MAARIFA-project in Bukavu en Kinshasa), anderzijds als expert-vrijwilliger in het onderhoud van biomedische apparatuur en capaciteitsversterking van ziekenhuistechnici in de partnerziekenhuizen van Artsen Zonder Vakantie. Arnaud vertelt hoe hij als biomedisch ingenieur het medisch personeel ondersteunt: “Een arts staat nooit alleen, er zijn verschillende voorwaarden rondom hem die maken dat hij de best mogelijke zorg aan zijn patiënten kan geven. Biomedische apparatuur – zoals zuurstofconcentratoren, röntgenapparaten, spectrofotometers enz. – en het onderhoud van deze apparatuur spelen hierbij een onmisbare rol.”
Juiste diagnose
“Biomedische apparatuur is noodzakelijk voor een arts om een juiste diagnose te kunnen stellen. In één van de ziekenhuizen waar ik consultant ben, bleek er bijvoorbeeld een defect aan de spectrofotometer, een machine die de concentratie van chemische stoffen in het bloed analyseert. De laborant van het ziekenhuis merkte gelukkig op dat het resultaat van een diabetestest vertekend was en waarschuwde de betrokken arts. Was de laborant niet zo opmerkzaam geweest, dan zou er een foutieve behandeling zijn opgestart die de toestand van de patiënt in gevaar kan brengen. Op dat moment is het mijn taak om het defect aan de spectrofotometer op te sporen en te verhelpen. Na reparatie kon de juiste diagnose gesteld worden en werd de gepaste behandeling opgestart. Hetzelfde geldt voor een röntgenapparaat dat niet 100% goed functioneert: met onscherpe beelden kon de arts de pijn op de borst van een patiënt niet in verband brengen met een afwijking aan de borstkas of de longen. Toch leed de patiënt aan een longinfectie die dringend behandeld moest morden. Optimaal functionerende apparatuur is dus van essentieel belang.”
Zonder zuurstof aan de operatietafel
“Ook in de operatiekamer is goed functionerend materiaal cruciaal. Een operatielamp met meerdere of zelfs slechts één kapot lampje geeft schaduwen en hindert de chirurg om het snijvlak goed te zien. Dankzij ons Whatsapp-netwerk dat ziekenhuistechnici in DR Congo met elkaar verbindt, kunnen we snel reserveonderdelen vinden zodat een operatie met zo weinig mogelijk tijdverlies kan worden verdergezet. Toch is het soms erg spannend: ik herinner mij levendig een situatie in het ziekenhuis van Popokabaka waarbij de zuurstofconcentrator plots stilviel middenin een spoedoperatie. Het zuurstofpijl van de patiënt daalde onmiddellijk en zijn toestand ging snel achteruit. Gelukkig had het ziekenhuis een goed onderhouden noodzuurstofconcentrator. De chirurg kon de operatie verderzetten met deze concentrator terwijl ik de andere herstelde. Op dat moment heb ik aan den lijve ondervonden wat de impact van mijn werk op het welzijn van patiënt betekent.”
Comfort voor prematuurtjes
“Baby’s die te vroeg geboren worden, hebben de warmte van een couveuse nodig om aan te sterken. Als de temperatuur te laag is, heeft de baby niet het comfort dat hij nodig heeft om zich goed te ontwikkelen. Als de temperatuur te hoog is, kan de baby zich zelfs verbranden. De geringste afwijking van de ideale temperatuur – 36,5°C tot 37,5°C – heeft gevolgen voor de gezondheid van de baby. Het is onze taak ervoor te zorgen dat de couveuse optimaal functioneert.”
Onmisbare bijdrage
“De samenwerking met Artsen Zonder Vakantie heeft mijn kijk op het werk dat ik doe veranderd. Het besef dat ik als biomedisch ingenieur bijdraag aan de kwaliteit van de zorg voor patiënten geeft mij veel voldoening. Ik zie als het steentje dat ik kan bijdragen aan deze wereld.”
Noot van de redactie
Ir. Arnaud Mwamba is lid van de adviesgroep van Artsen Zonder Vakantie. Deze groep bestaat uit 10 personen met expertise in hun eigen vakgebied en/of expertise uit de medische wereld. Zij geven hun advies over de verschillende activiteiten die de organisatie realiseert, ze doen dit op vrijwillige basis. Arnaud Mwamba gaf tijdens de Algemene Vergadering van Artsen Zonder Vakantie een lezing waar hij het belang van de rol van biotechnici in de ziekenhuisstructuur uiteenzette.
