Een enorm engagement sinds 2015
Orthopedisch chirurg Luc Bouwen heeft er reeds vier zendingen orthopedie-traumatologie in DR Congo opzitten. Voordat de coronapandemie uitbrak, ging hij tweemaal naar het referentieziekenhuis van Mosango en twee keer naar Dr Rau de Ciriri in Bukavu. Binnen een paar weken vertrekt Luc Bouwen opnieuw naar Dr Rau de Ciriri om er een week les te geven over orthopedie. Dit ziekenhuis is in de loop der jaren geëvolueerd naar een waar opleidingsziekenhuis voor zowel artsen in opleiding van de Katholieke Universiteit van BUKAVU (UCB), als voor collega’s van andere gezondheidsinstellingen in de regio.
Net omdat Dr Rau de Ciriri een opleidingscentrum/ziekenhuis is, gaat dokter Bouwen opleiding geven aan andere opleiders. Hij gaat op zending om de capaciteit van het team van trainers/coaches (medewerkers van het referentieziekenhuis Dr. Rau de Ciriri) te versterken. Meer bepaald is de zending erop gericht om:
• Capaciteiten van het team van trainers/coaches van het referentieziekenhuis Dr. Rau de Ciriri op het gebied van formatief toezicht te versterken
• De medisch coördinator te versterken bij de opvolging en uitvoering van de formatieve supervisie/begeleiding (analyse van de verslagen, besluitvorming op basis van de verkregen resultaten).
Luc’s vlucht staat gepland op 12 november. Hij kijkt er enorm naar uit om heel wat artsen terug te zien na hen lange tijd ‘enkel’ te spreken via Whatsapp.
Contact onderhouden tussen zendingen door
Het risico van zendingen te doen en geen contact meer te houden is dat alles terug op het niveau valt van weleer. Dat moeten we proberen te vermijden. Lokale partners dienen bepaalde (be)handelingen die we hen aanleren eigen te maken, en dat vergt tijd. Beschikbaar blijven voor vragen is dus essentieel.
Luc: “Met alle digitale ontwikkelingen is het niet moeilijk meer om contact te onderhouden met de mensen waarmee je hebt samengewerkt en een toegankelijk, laagdrempelig forum te bieden waarop vragen gesteld kunnen worden. Als dokter zijn we het ook gewoon om via Whatsapp snel even specifiek advies te vragen en te geven aan collega’s die in een ander vakgebied gespecialiseerd zijn wanneer de situatie erom vraagt.
In navolging van mijn zendingen, is er steeds meteen een Whatsapp groep aangemaakt. Zo zit ik in een groep met Franse orthopeden en Dirk Willemen – een mede-expert-vrijwilliger die een paar jaar geleden samen met mij naar Bukavu (Dr. Rau de Ciriri) op zending ging. In dit groepje worden cases echt besproken, en vanuit ieders input wordt een bepaalde behandeling gedestilleerd. In Mosango was ik de enige orthopedist vanuit Artsen Zonder Vakantie, dus dat groepje bestaat ‘enkel’ uit de Congolese artsen en ik.
Ik ben blij dat dit kan; de problemen zijn immers niet allemaal opgelost als je vertrekt.”
Het doet mij deugd om én te kunnen volgen hoe de patiënten evolueren, te weten hoe het de mensen die je behandeld hebt verder vergaat, én te weten hoe bepaalde cases verder gemanaged worden door het medisch personeel. Tot slot is het zo dat, hoe beter je elkaar leert kennen op menselijk vlak, hoe meer je elkaar gaat appreciëren.
Een ambassadeur die grenzen verlegt over de grenzen heen
Luc Bouwen krijgt geregeld vragen om eens te komen spreken over zijn zendingen, waar hij met alle plezier op ingaat. Dit doet hij zowel voor lokale verengingen, als in het ziekenhuis waar hij werkzaam is – het A.S.Z. Ziekenhuis te Aalst. Zo stelde hij zijn eerste zending voor op de jaarlijkse orthopedische dag die het A.S.Z. organiseert.
Wanneer dokter Bouwen vertelt over de zendingen die hij reeds gedaan heeft voor Artsen Zonder Vakantie, haalt hij o.a. de complicaties aan die hij zag ten gevolge van de behandelingen die de traditionele genezers instelden (spalken verkeerd aanbrengen,…). Ook het feit dat patiënten vaak te lang wachten om naar het ziekenhuis te gaan omdat het hen vaak ontbreekt aan vertrouwen in de moderne geneeskunde, kaart hij aan. Zulk vertrouwen opbouwen kost tijd, en Artsen Zonder Vakantie bouwt, net als Luc, volop aan die brug.
Zelfs in Marokko is geweten dat dokter Bouwen ambassadeur is voor Artsen Zonder Vakantie. Luc heeft dit jaar immers deelgenomen aan de Marathon des Sables met de patiënten in Afrika als inspiratiebron.
De patiënten die ik gezien heb in DR Congo, hebben mij de kracht gegeven om te blijven doorgaan tijdens het uitlopen van de Marathon des Sables. Met belangrijke motorische aandoeningen leggen zij soms afstanden af van wel 100 kilometer tot aan het ziekenhuis. Zij moeten heel hun leven, onder moeilijke omstandigheden, blijven doorgaan. Daar putte ik enorme moed uit toen ik die éné keer in mijn leven eens in een moeilijke situatie zat.
Wens voor de toekomst
Luc: “Een paar artsen die Dirk Willemen en ik een paar jaar geleden hebben ontmoet tijdens onze zending, volgen momenteel een opleiding in het buitenland. Daardoor kunnen ze de opleiding die ik ga geven in november niet volgen. Ze hebben mij én andere personeelsleden van het ziekenhuis in Ciriri reeds laten weten dat ze dat heel jammer vinden, wat voor mij bewijst dat ze nog enorme banden hebben met het ziekenhuis. Ik hoop dat deze mensen na verloop van tijd terug naar hun heimat komen, dat ze hun expertise inzetten voor het ziekenhuis om ‘hun mensen’ te kunnen helpen. Deze keuze maken is minder evident dan het op het eerste zicht lijkt, omdat artsen meer kunnen verdienen in de stad (bv Kinshasa) dan in dorpen. Maar ik heb er alle vertrouwen in dat dat goedkomt.”
