Training voor trainers inzake ziekenhuishygiëne in Burundi

Ziekenhuishygiëne is van groot belang voor de veiligheid van patiënten en de kwaliteit van de zorg. Daarom heeft Artsen Zonder Vakantie 5-daagse opleiding voor haar partnerziekenhuizen in Burundi georganiseerd. Drie expert-vrijwilligers in ziekenhuishygiëne – Lieven Dhaese uit België, Christian Christian Balolebwami (tevens lid van de adviesgroep van Artsen Zonder Vakantie) uit de DRC en Egide Bigirindavyi uit Burundi – leidden een training voor trainers, zodat de cursisten op hun beurt hun kennis kunnen delen in hun ziekenhuizen.

Goede hygiëne helpt ziekten en infecties voorkomen

Kwaliteit van de zorg is een centraal thema voor Artsen Zonder Vakantie (AZV): goede hygiëne in de medische diensten is essentieel om deze kwaliteit te verbeteren. Daarom helpt AZV om capaciteit op te bouwen in infectiepreventie (ziekenhuishygiëne) door ondersteuningszendingen te organiseren met expert-vrijwilligers uit België en Afrika in deze ziekenhuizen.
Om deze uitdaging in Burundi aan te gaan, organiseerde AZV eind juni een 5-daagse opleidingsworkshop over hygiëne en infectierisicobeheer voor 29 gezondheidswerkers uit de partnerziekenhuizen.

De kracht van internationale trainers

Het samenbrengen van Belgische, Congolese en Burundese experts als trainers is ongetwijfeld van grote toegevoegde waarde. Elk brengt zijn eigen kennis en ervaring mee en verrijkt de lokale context.
De 3 expert-vrijwilligers in ziekenhuishygiëne – Lieven Dhaese uit België, Christian Balolebwami uit DR Congo en Egide Bigirindavyi uit Burundi – die deze opleiding leidden, hebben een schat aan ervaring op het terrein.

Hierdoor waren zij in staat om deze train-the-trainer workshop te geven. Het doel was uiteraard om de kennis over hygiëne en infectierisico’s bij de cursisten te verbeteren, maar ook om de deelnemers op te leiden tot trainers in hun eigen ziekenhuizen.
Zo wordt er een sneeuwbaleffect gecreëerd

Een programma ontworpen voor efficiëntie

Om de implementatie van hygiëne- en infectierisicobeheer in partnerziekenhuizen te verzekeren, trainden de expert-vrijwilligers van Artsen Zonder Vakantie twee sleutelfiguren per ziekenhuis uit 14 partnerziekenhuizen in het land. Dit waren de directeur verpleegkunde, de hoofdverpleegkundige, vergezeld door de hygiënereferent of een hoofdverpleegkundige, of de verpleegkundige van een hoogrisico afdeling zoals de verloskamer, operatiekamer, neonatologie, etc. Deze selectie is specifiek en nuttig zodat de hygiënecomités in elk ziekenhuis ervoor kunnen zorgen dat de tijdens de workshop opgedane kennis wordt doorgegeven.

Tussen theorie, praktijk en actieplannen staat het belang van infectierisicobeheer centraal. Een methodisch programma werd ontwikkeld door onze expert-vrijwilligers om te voldoen aan de normen rond:
– Kwaliteit en veiligheid van ziekenhuishygiëne
– Ziekenhuisinfecties
– Hygiëne van het personeel
– Aanvullende voorzorgsmaatregelen en beschermende isolatie
– Beheer van biomedisch afval
– Huishouding van gebouwen
– Desinfectie
– Beheer van linnen
– Organisatie van de operatiekamer
– Sterilisatie
– Beheer van de hygiënecommissie

Expert-vrijwilliger Lieven licht deze cursus verder toe en vertelt ons waarom hij ervan overtuigd is dat deze aanpak werkt

Enkel een cursus geven is niet genoeg, het verhaal van AZV gaat verder

Lieven: Het train-the-trainer programma dat we de afgelopen dagen organiseerden, hebben we al op meerdere locaties gegeven (in onze partnerziekenhuizen in Benin, DRC, …). In Burundi hebben we deze opleiding echter nog nooit gegeven. En nu organiseren we niet enkel een training, ook het natraject is solide uitgewerkt. Egide is namelijk aangesteld door Artsen Zonder Vakantie om op te volgen hoe het geleerde in de praktijk gebracht wordt.

Vanaf augustus 2023 zal Egide in alle ziekenhuizen – de ziekenhuizen waar de deelnemers van de opleiding werken – langsgaan om te vragen hoe het gaat met het plan dat ze in onze opleiding uitwerkten. Dit bewijst hoe belangrijk het én-én verhaal is voor AZV.

Opstellen van concrete actieplannen

Lieven: Deze train-the-trainer cursus bestrijkt theorie omtrent de grote lijnen van de hygiëne en de organisatie van een ziekenhuis. Voor de deelnemers – meestal de hoofdverantwoordelijke van de verpleging en hygiëne van de partnerziekenhuizen van Artsen Zonder Vakantie – zat dit theoretische stuk er elke dag om half 4 op. Daarna kregen ze een uur de tijd om te reflecteren op het geleerde van de dag. Christian, Egide en ik vroegen hen: “Wat is interessant voor jullie? Kunnen jullie aan de hand van wat jullie gehoord hebben een operationeel actieplan opstellen, zowel op korte, middellange (binnen het jaar) als lange termijn?” De deelnemers van elk ziekenhuis begeleidden we individueel om deze doelen specifiek te bepalen.

Het geleerde omzetten naar de praktijk is voor veel deelnemers een hele uitdaging. Het geeft veel voldoening om te zien dat die reflex na twee dagen cursus sneller en concreter gemaakt wordt.

Lieven Dhaese, expert-vrijwilliger voor AZV

Lieven: Ik zal hiervan een voorbeeld geven. Wanneer wij een les geven over afvalverwerking en meedelen waaraan een goed draaiende verbrandingsoven dient te voldoen, denken veel deelnemers meteen aan het zoeken van een investeerder om in hun partnerziekenhuis ook zo’n oven te installeren. Maar na wat reflecteren wordt een realistisch plan opgesteld; zo zou er vandaag al gestart kunnen worden met het correct sorteren van afval, de aankoop van tien vuilbakken voor de ziekenzalen, …

Engagement creëren

Lieven: We eindigden deze trainingsweek met een apotheose. De deelnemers maakten een analyse van alle ideeën die ze op het einde van elke vormingsdag hadden uitgewerkt, en maakten hiervan een A1-poster. De inhoud ervan legden ze uit aan hun eigen ziekenhuisdirecteur, die ter plaatse werd uitgenodigd op het einde van de week. Onmiddellijk daarna kregen alle ziekenhuisdirecteuren de taak de poster voor te stellen aan de hele groep; op deze manier werden ze een beetje gedwongen om zich te engageren om iets te doen rond hygiëne in hun ziekenhuis in de nabije toekomst. Mede daarom en omwille van de aanstelling van Egide als opvolger, ben ik zeer optimistisch over het vervolg van dit traject.

↪️Als je onze activiteiten op het gebied van ziekenhuishygiëne wilt steunen, aarzel dan niet om een donatie te doen door hier te klikken.

Help onze Afrikaanse collega’s om noodzakelijke medische zorg toegankelijk te maken.

Doe een gift