Jean-Claude Kabidi: om verpleegkundige te zijn, moet je kunnen luisteren

Tijdens zijn 7 missies voor Artsen zonder Vakantie in de DRC en Burundi zegt Jean-Claude Kabidi – een verpleegkundige in operatiekamers en specialist in ziekenhuishygiëne – dat hij de kans heeft gehad om zijn kennis door te geven en te delen met de lokale medische en verpleegkundige teams in de partnerziekenhuizen die hij heeft bezocht. Maar hij zegt ook dat hij de kans heeft gehad om veel van zijn collega’s te leren. Hun ervaring, lokale kennis en unieke benadering van de gezondheidszorg gaven hem waardevolle nieuwe perspectieven en vaardigheden!

Wat zouden patiënten doen zonder verpleegkundigen? Er bestaat geen twijfel over, verpleegkundigen zijn een essentiële schakel in de zorgketen.

De cijfers spreken voor zich. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie bestaat 50% van alle gezondheidswerkers ter wereld uit verpleegkundigen. En wist je dat bij 80% van de missies van Artsen Zonder Vakantie (AZV) een verpleegkundige aanwezig is? 40% van onze deskundige vrijwilligers zijn verpleegkundigen. Of het nu gaat om een vertrek vanuit België of een Afrikaans buurland; of het nu gaat om een team dat volledig bestaat uit Afrikaanse collega’s of een gemengd team dat ter plaatse samenkomt… zonder verpleegkundigen zouden we onze missies niet kunnen voltooien!

Omdat 12 mei DE internationale dag is waarop zij geëerd worden, spraken Artsen Zonder Vakantie met degenen die aan het bed van patiënten werken.

AZV: Waarom is de rol van een verpleegkundige essentieel voor het succes van een AZV-zending?
Jean-Claude: Tijdens een zending is de rol van de verpleegkundige complementair aan die van de artsen. Verpleegkundigen helpen ervoor te zorgen dat patiënten uitgebreide zorg van hoge kwaliteit krijgen. Ze dragen ook bij aan de effectiviteit en het succes van de zending als geheel door het lokale team te helpen opleiden. Ze geven goede praktijken en procedures door met als doel de kwaliteit van de zorg te verbeteren. Zo ontwikkelen lokale teams zich.

AZV: Welke kwaliteiten heb je nodig om verpleegkundige te worden?
Jean-Claude: Het is belangrijk om goed te kunnen luisteren, empathie te tonen voor mensen in moeilijkheden en veerkracht te tonen bij het omgaan met soms pijnlijke situaties. Je hebt ook goede communicatieve vaardigheden, geduld, begrip en een groot gevoel voor menselijkheid nodig!

AZV: Waarom is het belangrijk voor jou om deel te nemen aan zendingen met AZV?
Jean-Claude: Het is belangrijk voor mij om deel te nemen aan de zendingen omdat ik diep geloof in de waarde van de humanitaire hulp van AZV en in het belang van steun aan de meest kwetsbare bevolkingsgroepen. Het is omdat de organisatie concrete actie op het terrein onderneemt door kwaliteitszorg te bieden aan mensen in nood, lokale professionals op te leiden en gezondheidssystemen te helpen versterken met apparatuur en benodigdheden dat het zinvol is.
Door me in te zetten voor AZV zet ik mijn vaardigheden, ervaring en de training die ik van verschillende AZV-trainers heb gekregen in voor anderen. Het verrijkt me ook op menselijk vlak om een bijdrage te leveren en een positieve invloed te hebben op het leven van degenen die dat het meest nodig hebben.

AZV: Wat voor handelingen of vaardigheden geef je door tijdens een zending?
Jean-Claude: Tijdens mijn missies met AZV als operatieverpleegkundige gespecialiseerd in ziekenhuishygiëne, had ik de kans om mijn kennis door te geven en te delen met de lokale medische en verpleegkundige teams.
Ik heb bijvoorbeeld trainingen gegeven over goede asepsis-praktijken (een preventieve methode om te voorkomen dat microben het lichaam binnendringen), sterilisatie en ziekenhuishygiëne. Hoe de operatiekamer te organiseren. Of de plaats van ziekenhuishygiëne in de 5 S-KAIZEN kwaliteitsbenadering (Scheiden, Systematiseren, Hygiëne, Standaardiseren, Disciplineren – een benadering die een optimaal beheer van gezondheidszorgfaciliteiten mogelijk maakt).
Ik kon ook mijn kennis delen over de preventie van nosocomiale infecties en sterilisatietechnieken, het vouwen van kompressen en operatiejassen, allemaal met het doel om het risico op infecties te verminderen.

AZV: Je deelt je ervaringen tijdens zendingen. Wat hebben je collega’s je doorgegeven tijdens zendingen?
Jean-Claude: Ik heb het geluk gehad om veel te leren van mijn lokale collega’s. Hun ervaring, lokale kennis en unieke benadering van de gezondheidszorg hebben mij waardevolle nieuwe perspectieven en vaardigheden gegeven! Hun ervaring, lokale kennis en unieke benadering van de gezondheidszorg hebben me waardevolle nieuwe perspectieven en vaardigheden gegeven!
Ik waardeer vooral hun vermogen om te werken onder soms zeer beperkte en moeilijke omstandigheden wat betreft materiële en personele middelen. Hun aanpassingsvermogen en creativiteit bij het oplossen van problemen, het vinden van innovatieve oplossingen om aan de behoeften van patiënten te voldoen ondanks de beperkingen waarmee ze te maken hadden. Hun scherpe gevoel voor samenwerking en wederzijdse hulp, waarbij ze nauw en harmonieus samenwerken als een team om de zorg en het beheer van zorgontvangers te garanderen. Hun empathie en medeleven voor zorgontvangers.
Ze inspireerden me met hun professionaliteit, toewijding en menselijkheid en stelden me in staat om te groeien als operatiekamer expert en getrainde hygiënist. Hun onderwijs en voorbeeld zullen voor mij een bron van inspiratie blijven in mijn professionele praktijk.

AZV: Welke resultaten of impact denk je dat je hebt gehad tijdens je AZV-zendingen?
Jean-Claude: Toen AZV de wasserij in het Gombe Matadi ziekenhuis in de DRC renoveerde, heb ik geholpen om de hygiëne en netheid van het linnengoed te verbeteren. Dit had een positieve invloed op de gezondheid en veiligheid van patiënten en personeel.
Met de reorganisatie van de orthopedische afdelingen in het Mosango ziekenhuis en de algemene chirurgische afdelingen in Popo Kabaka en Gombe Matadi, heb ik geholpen om de zorg te optimaliseren en te zorgen voor een betere behandeling van patiënten die een veilige operatie nodig hebben.
Tot slot heb ik, door de bewustwording te vergroten en de naleving van normen door OK-teams te versterken, geholpen om de veiligheid van chirurgische procedures en de kwaliteit van de zorg te verbeteren.
Door een coöperatieve en professionele aanpak aan te moedigen, hebben de doorgevoerde veranderingen niet alleen de werkomstandigheden en de vaardigheden van het personeel verbeterd. Ze hebben ook een directe impact gehad op de kwaliteit van de zorg, de veiligheid van de patiënt en het vertrouwen van de gemeenschap in de ziekenhuizen.

AZV: Soms is er niet altijd de apparatuur of het personeel om een situatie aan te pakken… Wat doe je dan?
Jean-Claude: Hier is een anekdote over vindingrijkheid…
Tijdens een van onze missies werden we geconfronteerd met een noodsituatie waarbij een vrouw een keizersnede nodig had.
Het was druk in de operatiekamer. De keizersnede was van levensbelang omdat de foetus in acute nood verkeerde. We moesten snel handelen en gebruikten de onderzoekstafel uit een andere kamer, maar die had geen matras. Na ontsmetting verhuisden we de tafel naar de operatiekamer en vonden we een geïmproviseerde matras om het de vrouw comfortabeler te maken.
Ondanks de moeilijkheden voerde het team de operatie met succes uit en werd het kind gered en gereanimeerd met een APGAR-score van 10 (vitaliteitsscore).
Deze situatie benadrukte ons vermogen om vindingrijkheid en teamgeest te tonen om alternatieve oplossingen te vinden in precaire omstandigheden.

AZV: Kun je ons een patiëntenverhaal vertellen dat indruk op je heeft gemaakt tijdens een AZV-zending? Of een zending die je na aan het hart lag of die indruk op je heeft gemaakt?
Jean-Claude: Tijdens een AZV-missie naar het ziekenhuis in Gombe Matadi werd ik getroffen door een verhaal.
We vonden een vrouw die 34 weken zwanger was. Ze had ademhalingsmoeilijkheden en haar toestand was kritiek. De technische voorzieningen konden niet aan haar behoeften voldoen. Dus namen we contact op met het plaatselijke AZV-kantoor om extra hulp en middelen te vragen. AZV reageerde door ons de nodige apparatuur en medicijnen te sturen. Hierdoor konden we 10 dagen later een keizersnede uitvoeren… Een baby van 2,5 kg werd in perfecte gezondheid geboren. De familie was dolgelukkig! De moeder bedankte ons hartelijk met een grote glimlach en sprankelende dankbaarheid in haar ogen!
Deze ervaring heeft een diepgaand effect gehad op mijn visie op het beroep en heeft mijn overtuiging versterkt dat elk leven telt en het verdient om gered te worden, ongeacht de obstakels die je tegenkomt.

AZV: 12 mei is het Wereld Verpleegkundigen Dag, wat wens je hen toe?
Jean-Claude: Het is echt een dag vol erkenning en waardering voor al het harde, toegewijde werk dat verpleegkundigen elke dag doen, en ook bewondering voor hun medeleven, vaardigheid en empathie voor patiënten. En tot slot moedigen we hen aan om goed voor zichzelf te zorgen en het belang van hun eigen welzijn in gedachten te houden terwijl ze patiënten zorg van hoge kwaliteit blijven bieden.

Publicatiedatum: 19.04.24

Help onze Afrikaanse collega’s om noodzakelijke medische zorg toegankelijk te maken.

Doe een gift