Klimaat- en energieproject in Benin: een duurzame oplossing met de medewerking van de provincie Vlaams-Brabant

Met financiering van de provincie Vlaams-Brabant levert Artsen Zonder Vakantie (AZV) een actieve bijdrage aan een project dat inspeelt op de klimaat- en energie-uitdagingen van het ziekenhuis van Dassa-Glazoué. Het project heeft tot doel de ziekenhuisinfrastructuur uit te rusten met duurzame oplossingen tegen de gevolgen van de klimaatverandering en tegelijkertijd meer comfort te bieden aan patiënten en hun begeleiders. Een uitdaging op het vlak van duurzaamheid voor een regio die steeds meer te lijden heeft onder de gevolgen van de opwarming van de aarde.

Naar een veerkrachtiger en milieuvriendelijker ziekenhuis 

Artsen Zonder Vakantie organiseerde in Dassa-Glazoué een workshop om de resultaten van de eerste evaluaties van het SERABaC-project aan de verschillende partijen voor te stellen en feedback te verzamelen om de betrokkenheid, doeltreffendheid en duurzaamheid bij toekomstige projectinterventies te versterken. In totaal namen zestien deelnemers, waaronder vijf vrouwen en elf mannen, deel aan deze workshop.

Een duurzaam antwoord op klimaat- en energie-uitdagingen

Op 15 april 2025 vond in de vergaderzaal van Hotel JECO in Dassa een workshop plaats waarin de resultaten werden gepresenteerd van de eerste nodenanalyse in het kader van het project SERABaC (Sources d’Énergie Renouvelables et Adaptation des Bâtiments au Climat, hernieuwbare energiebronnen en aanpassing van gebouwen aan het klimaat), dat wordt uitgevoerd in het Zoneziekenhuis van Dassa-Glazoué. Dit initiatief, ondersteund door Artsen Zonder Vakantie (AZV) en gefinancierd door de provincie Vlaams-Brabant, heeft tot doel ziekenhuisinfrastructuren uit te rusten met duurzame oplossingen tegen de gevolgen van de klimaatverandering en tegelijkertijd meer comfort te garanderen voor patiënten en hun begeleiders. De workshop bracht een breed panel van actoren samen, waaronder ziekenhuisverantwoordelijken, vertegenwoordigers van Enabel, consultants en zorgprofessionals. Samen bespraken ze de resultaten van de vooraf uitgevoerde sociologische, infrastructurele en energetische evaluaties om de planning van de volgende projectfasen te verdiepen. 

Multisectorale evaluaties voor gerichte actie 

De resultaten brachten verschillende kritieke prioriteiten aan het licht: de verouderde ziekenhuiskeuken, het gebrek aan fatsoenlijke rustruimtes voor begeleiders en uitdagingen op het vlak van een betrouwbare energievoorziening. 

Sociologische evaluatie: de deelnemers aan het onderzoek gaven aan dat er dringend behoefte was aan beter ontworpen, functionele en milieuvriendelijke keukens. Omdat traditionele haarden als ongeschikt werden beschouwd, werd de introductie van verbeterde haarden op lokale brandstoffen positief onthaald. 

Beoordeling van de infrastructuur: uit de technische diagnose bleek dat de huidige keuken in zeer slechte staat verkeert en dat er geen geschikte rustruimte is. Er zijn plannen voorgesteld voor de bouw van een ruime keuken die voldoet aan de milieunormen en die tegelijkertijd een toegankelijke en veilige rustruimte is. 

Energiebeoordeling: met name de afdeling kindergeneeskunde heeft te kampen met een onstabiele stroomvoorziening. Er is een oplossing met zonnepanelen voorgesteld, die de energieonafhankelijkheid van de afdeling garandeert. 

 

Constructieve uitwisselingen om de relevantie van technische keuzes te versterken 

De workshop maakte een open debat mogelijk over de voorgestelde keuzes, waarbij verschillende aanpassingen werden goedgekeurd: 

  • Vermindering van het aantal fornuizen om de ruimte te optimaliseren 
  • Herpositionering van de rustruimte na een bezoek ter plaatse en goedkeuring door de deelnemers 
  • Aanpassing van het model van de ecologische haarden voor meer veiligheid 
  • Bevestiging van de lokale beschikbaarheid van brandstoffen (palmnootschillen) 
  • Integratie van een intelligente laadregelaar in het zonnestroomsysteem om overbelasting en diepe ontlading van de accu’s te voorkomen 

De deelnemers benadrukten ook de noodzaak van begeleiding na de installatie, met name door middel van opleidingen en begeleidingsprogramma’s voor de gemeenschap. 

 

Een beslissende stap voor de uitvoering van het SERABaC-project 

De presentatie van de volgende stappen van het project heeft ervoor gezorgd dat alle actoren op één lijn zitten wat betreft de planning: het verkrijgen van ministeriële vergunningen, de start van de werkzaamheden, de opleiding van de begunstigden en de organisatie van gemeenschapsbijeenkomsten. Het Zoneziekenhuis van Dassa-Glazoué en Artsen Zonder Vakantie hebben hun engagement bevestigd om van SERABaC een succesverhaal te maken op het vlak van duurzame innovatie in de volksgezondheid. 

 

Een gedeelde visie voor groenere en menselijkere ziekenhuizen 

De workshop van 15 april 2025 markeert een strategische ommekeer voor de klimaatbestendigheid van de gezondheidsinfrastructuur in Benin. Door de belanghebbenden al in de diagnosefase bij het project te betrekken, zorgt SERABaC ervoor dat het inspeelt op de reële behoeften van de gebruikers en tegelijkertijd draagvlak creëert. Deze participatieve aanpak versterkt niet alleen de duurzaamheid van de installaties, maar ook het potentieel om ze in andere instellingen te integreren. Door in te zetten op zonne-energie, aangepaste infrastructuur en milieuvriendelijke praktijken zet het Zoneziekenhuis van Dassa-Glazoué zich in voor een veerkrachtigere, rechtvaardigere en milieuvriendelijkere toekomst. 

 

Met de financiering van: 

Kaart Vlaams-Brabant

Publicatiedatum : 06/06/2025
Dr. Ignace Tokpanoude / Alexandra Guillot

Help onze Afrikaanse collega’s om noodzakelijke medische zorg toegankelijk te maken.